Van oudsher houden beheerders van natuurlijke graslanden rekening met de planten die er groeien. De laatste jaren is er ook steeds meer belangstelling voor insectenvriendelijk grasland-beheer. Voor veel beheerders is het echter lastig om dit toe te passen.
Bij iedere maaibeurt moet een deel van de planten blijven overstaan.
Als rekening wordt gehouden met de planten is vooral het tijdstip van maaien van belang. De gewenste soorten moeten de mogelijkheid hebben zich uit te zaaien en ze moeten er kunnen kiemen. Als je ook rekening wilt houden met de insecten is het van belang dat er zo lang mogelijk in het jaar voedsel aanwezig is. Bloeiende planten van voor- tot najaar leveren nectar en stuifmeel. Vlinders gebruiken alleen nectar, bijen, zweefvliegen en veel andere insecten ook stuifmeel.
Maar voedsel alleen is niet voldoende. Insecten moeten ook de mogelijkheid hebben om zich voort te planten en ze moeten de winter door kunnen komen. Daarvoor is variatie nodig. Plekken die niet jaarlijks worden gemaaid. Als beheerder zoek je naar het juiste tijdstip van maaien. Maai ik niet te vroeg, of juist te laat? Wat laat ik staan en wanneer wordt dat wel mee gemaaid? Ruim 40 beheerders uit het hele land kwamen onlangs naar Friesland, om kennis en ervaring op het gebied van insectenvriendelijk graslandbeheer uit te wisselen.
In het veld en na afloop werd er nog flink doorgepraat over insectenbeheer.
De lezing van Jurgen Couckuyt uit Vlaanderen over “sinusbeheer” sprak erg tot de verbeelding en inspireerde de aanwezigen. Sinusbeheer is een alternatieve manier van gefaseerd maaien, waarbij vrijheid en flexibiliteit sleutelwoorden zijn. In het kort komt sinusbeheer erop neer dat je als beheerder zelf bepaalt waar, wanneer en hoe vaak je maait, mits er bij elke maaibeurt maar zo’n 40% van de oppervlakte blijft staan.
Door elke keer in wisselende patronen (sinussen) te maaien ontstaat er een maximum aan variatie, met delen die jaarrond of zelfs meerdere jaren overstaan tot en met delen die tot drie of zelfs vier keer toe per seizoen worden gemaaid. Zo is er op elk moment van het jaar voor elk wat wils; van nectarplanten tot overwinteringsplekken. Tijdens de kennisdag werd vervolgens in de Alde Feanen bekeken hoe deze nieuwe vorm van gefaseerd maaien ingepast zou kunnen worden in het deelgebied de Bolderen. Diverse beheerders gaven na afloop van deze boeiende dag aan dat ze nieuwe ideeën hebben opgedaan en daar in de praktijk graag mee aan de slag willen.
Wilt u meer weten over sinusbeheer en toepasbaarheid in uw terrein, neem dan contact op met De Vlinderstichting.
Tekst: Sietske Rintjema, It Fryske Gea, Anthonie Stip & Kars Veling, De Vlinderstichting
Foto’s: Kars Veling